บทที่ 1 โครงสร้างของโลก

พฤศจิกายน 26, 256

1.คลื่นปฐมภูมิ (P wave)

• เป็นลื่นตามยาวที่เกิดจากการไหวสะเทือนในตัวกลางเคลื่นไหวแบบอัดขยาดในแนวเดียวกับคลื่นที่ส่งผ่านไป 
• สามารถเคลื่อนที่ผ่นตัวกลางที่เป็นของแข็ง ของเหลว และแก๊ส
• มีความเร็วประมาณ 6-8km/s 
• ทำให้เกิดการอัดหรือขยายตัวของชั้นหิน

2.คลื่นทุติยภูมิ (S wave)

• เป็นคลื่นตามขวางที่เกิดจากการะไหวสะเทือนในตัวกลางเคลื่อนไหวแบบั้งฉากกับทิศทางที่คลื่นผ่าน มีทั้งแนวตั้งและแนวนอน 
• สามารถเคลื่อนที่ผ่านตัวกลางที่เป็นของแข็งเท่านั้น 
• มีความเร็วประมาณ 3-4km/s 
• ทำให้ชั้นหินเกิดการคดโค้ง

• แบ่งตามลักษณะกายภาพ

1.ธรณีภาค (lithosphere)

เป็นชั้นนอกสุกของโลก ในชั้นนี้มีคลื่รปฐมภูมิและคลื่นทุติยภูมิที่เคลื่นที่ผ่านด้วยความเร็วที่เพิ่มขึ้นรวดเร็วตามลำดับ โดยทั่วไปมีความลึกประมาณ 100 กิโลเมตรจากผิวโลก และชั้นนี้ยังประกอบด้วยหินที่มีสมบัคิเป็นวัตถุแข็งแกร่ง 

2.ฐานธรณีภาค (asthenosphere)

เป็นชั้นที่อยู่ใต้ธรณีภาค ในบริเวณนี้คลื่นไหวสะเทือนมีเปลี่ยนแปลงความเร็วไม่สม่ำเสมอแบ่งออกเป็น 2 บริเวณ คือ 

1.เขตที่ไหวสะเทือนมีความเร็วลดลง เป็นบริเวณที่คลื่นไหวสะเทือนมีความเร็วลดลง เนื่องจากปริเวณนี้ประกอบด้วยหินที่มีสมบัติเป็นพลาสติก 

2.เขตที่มีการเปลี่ยนแปลง เป็นบริเวณที่คลื่นไหวสะเทือนมีความเร็วเพิ่มขึ้นในอัตราที่ไม่สม่ำเสมอ เนื่องจากบริเวณส่วนล่างของฐานธรณีภาคเป็นของแข็งที่แกร่ง และมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของแร่ในบริเวณนี้

3.มีโซสเฟียร์ (mesosphere)

เป็นชั้นที่อยู่ใต้ฐานธรณีภาค และเป็นบริเวณที่เคลื่อนไหวสะเทือนมีความเร็วเพิ่มขึ้นสม่ำเสมอ เนื่องจากหินและสารบริเวณส่วนล่างมีโซสฟียร์มีสถานะเป็นของแข็ง

4.แก่นโลกชั้นนอก (outer core)

เป็นชั้นที่อยู่ใต้มีโซสเฟียร์ คลื่นปฐมภูมิมีความเร็วเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆแต่คลื่นทุติยมิไม่สามารถผ่านได้ เนื่องจากแก่นโลกชั้นนอกมีสถานะเป็นของเหลว

5.แก่นโลกชั้นใน (inner core) 

มีความลึกประมาณ 5,140 กิโลเมตร จนึงจุดศูนย์กลางของโลก คลื่นปฐมภูมิและคลื่นทุติยภูมิ มีอัตราเร็วค่อยข้างคงที่ เนื่องจากแก่นโลกชั้นในเป็นของแข็งที่เป็นเนื่องเดียวกัน

• แบ่งตามองค์ประกอบเคมี

1.เปลือกโลก

เปรียบเสมือนผิวด้านนอกที่ปกคุลมโลก แบ่งออกเป็น 2 บริเวณ ได้แก่

1.เปลือกโลกทวีป ประกอบด้วยธาตุวิลิคอนและธาตุอะลูมิเนียมเป็นส่วนใหญ่ และประกอบด้วยกลุ่มหินเมฟิ(หินบะซอลต์และแกบโบร) และหินอัลตราเมฟิก

2.เปลือกโลกมหาสมุทร ส่วนที่อยู่ใต้มหาสมุทรต่างๆ มีความหนาเฉลี่ย 5-10 กิโลเมตรประกอบด้วยธาตุซิลิคอนและธาตุแมกนีเซียมเป็นส่วยใหญ่ ประกอบด้วยหินทุกชนิด แต่ส่วนใหญ่ประกอบด้วยหินแกรโนโอไรด์ ซึ่งเป็นหินอัคนีที่เย็นตัวใต้ผิวโลก ลักษระคล้ายหินแกรนิต

2.เนื้อโลก

เนื้อโลกส่วนตอนบนเป็นหินอัลตราเมฟิก ส่วนบริเวณอื่นประกอบด้วยแร่ที่มีโครงสร้างที่สามารถทนต่อสภาพความดันและอุณหภูมิได้ 

3.แก่นโลก

ประกอบด้วยธาตุเหล็กประมาณร้อยละ 80โดยน้ำหนัก และอง๕ประกอบที่เหลือจะเป้นนิกเกิล ออกซิเจน และซัลไฟล์